Danh tiếng và thành tốt công của sách

Tên tuổi ảnh hưởng quan yếu đến việc chọn sách của bạn đọc giờ Trước ế sau đắt Vào đầu tháng 4-2003, một tác phẩm trinh thám có nhan đềThe Cuckoo’s Callingxuất hiện trên thị trường sách nước Anh. Tác phẩm này nhận được những đánh giá hăng hái từ giới phê bình như có cách kể truyện sắc sảo, tuyến nhân vật độc đáo… Tác giả của cuốn sách là một cái tên xa lạ, Robert Galbraith và theo giới thiệu thì đây là tác phẩm đầu tay của ông. Dù được đánh giá cao về mặt văn chương nhưng tác phẩm này hầu như nhanh chóng chìm nghỉm trong thị trường sách Anh. Theo ước tính, trong 3 tháng phát hành, chỉ có khoảng hơn 500 bản sách đã được bán ra, một con số cực kỳ ít oi nếu không muốn nói là hầu như chơi đáng kể. Mọi việc bất ngờ thay đổi khi tùng san Sunday Times sau một thời kì soát đã phát hiện một nghi vấn. Văn phong của Robert Galbraith có quá nhiều điểm giống với J.K.Rowling, một trong những nhà văn đắt giá nhất thế giới hiện. Bên cạnh đó, hàng loạt yếu tố khác cũng được phát hiện như người biên tập, NXB… đều là người quen của Rowling. Rút cục, nữ văn sĩ J.K.Rowling đã phải nhấn, bà mới chính là tác giả của The Cuckoo’s Calling. Không ai có thể biết được việc ẩn danh, đổi tên là một chiêu thức lăng xê hay chỉ đơn thuần là một thử nghiệm mới về sáng tác nhưng một sự thật là với việc tiết lậu danh tính, số mệnh tác phẩm cũng hoàn toàn thay đổi. Chỉ trong một ngày, 5.000 bản sách đã được bán hết, gấp 10 lần 3 tháng trước đó. Và hiện, tác phẩm này đang đứng đầu trong danh mục sách bán chạy nhất nước Anh và là một trong những cuốn sách được tranh mua bản quyền nhiều nhất bây chừ trên thế giới. Không chỉ ở nước Anh xa xăm mới có chuyện danh tiếng của nhà văn ảnh hưởng quan yếu đến thành công của tác phẩm. Trong nước, đây cũng không phải là chuyện mới lạ. Tiêu biểu như trường hợp nhà văn Nguyễn Nhật Ánh.Ngồi khóc trên cây, tác phẩm mới nhất của ông được tái bản ngay trong ngày ra mắt. Ở đây, việc mua tác phẩm hoàn toàn dựa trên uy tín, danh tiếng của tác giả hơn là dựa trên sự xem xét nội dung tác phẩm. Hai mặt của danh tiếng Thế nhưng, không phải lúc nào cứ danh tiếng là mang đến thành công. Lấy trường hợp như bộ 2 cuốn tự truyện của tỷ phú Thái Lan Vikrom Kromadit từng rất thành công tại Thái Lan nhưng lại không mấy được để ý ở Việt Nam. Lý do được cho là dù có một khu công nghiệp tại Việt Nam (KCN Amata) nhưng tăm tiếng của vị tỷ phú này lại chỉ thân thuộc với giới kinh doanh, sinh sản chứ khá xa lạ với bạn đọc trong nước. Và cũng không phải cứ có tăm tiếng là sách vẫn sẽ cứ bán chạy. Như trường cộng tác phẩmSôngcủa nhà văn Nguyễn Ngọc Tư. Với danh tiếng của nữ văn sĩ Nam bộ, tác phẩm khi ra đời đã mau chóng nhận được sự để ý của bạn đọc. Tác phẩm liên tiếp đứng trong danh mục sách bán chạy nhất vài tháng nhưng cũng mau chóng lặng đi. Lý do thì có nhiều, dù các nhà phê bình có khen có chê nhưng có lẽ lý do chính do tác phẩm là một phá cách mới của nhà văn và sự phá cách không phải bao giờ cũng dễ dàng được ưng ý. Ngược lại, trường hợp nhà văn Nguyễn Nhật Ánh lại là một Điển hình của việc tác giả chẳng những thỏa chí sáng tác mà còn biết nhìn vào nhu cầu bạn đọc của mình. Vài năm gần đây, tác phẩm của nhà văn dù vẫn tình cảm, ngọt, dí dỏm nhưng đều có cái kết vẹn tròn, đầy đặn. Bạn đọc vẫn thích, vẫn mê nhưng vẫn nhớ những cái kết lơ lửng, buồn bã mà nhà văn đã từng để lại vớiMắt biếc, Đi qua hoa cúc, hoả hồng xứ khác… Và với tác phẩm mới nhất, anh lại đưa người đọc đến với một cái kết buồn, có thảm kịch, ám ảnh, u buồn và cả hy vọng. Có thể nói với tác phẩm mới nhất, nhà văn Nguyễn Nhật Ánh lại tiếp kiến khẳng định tiếng tăm cũng như hào kiệt của mình và sẽ không có gì kinh ngạc khi tác phẩm mới của nhà văn ra đời sẽ lại ăn khách ngay cả khi chưa ai kịp đọc nó. Không chỉ người viết nức danh mang lại thành công cho tác phẩm mà cả người đọc lừng danh cũng góp phần không nhỏ. Mới đây, một cuốn sách về khoa học vốn chẳng mấy ai chú ý chợt trở nên nức tiếng vì có một bạn đọc khen cuốn sách. Mà bạn đọc này lại chính là tỷ phú Bill Gates. Đây cũng đang trở nên một trào lưu trên thế giới khi các NXB gửi sách đến những nhân vật nức danh như ngôi sao điện ảnh, truyền hình, thể thao… và nhận lại từ họ những nhận xét. Một số nhận xét sẽ ảnh hưởng lớn đến bạn đọc và từ đó mang đến thành công cho tác phẩm. TƯỜNG VY