Nhà báo Xuân Trường với phóng sự ảnh “Săn liên tục cá ngừ trên “cánh đồng” Trường Sa” đoạt giải C, Giải Báo chí Quốc gia lần thứ VII: Niềm trằn trọc sau mỗi tấm hình.

Cuộc săn giữa trùng khơi đầy sóng gió

Cán bộ đội viên đảo thuyền Chài (quần đảo Trường Sa) tiếp nước ngọt cho tàu săn cá ngừ. Thêm chiếc móc nữa để đưa chú cá ngừ đại dương lên khỏi mặt biển   Hà Vân    (ghi). Họ vẫn vui vẻ chuẩn bị cho chuyến đi mới chỉ sau đó 4 ngày… Sống những tháng ngày trên biển khơi với những ngư dân mới thấy họ là một thế giới khác, một thế giới hồn nhiên như cây cỏ, thật thà, nhân hậu đến… tội nghiệp.

Những con người ấy đi biển từ nhỏ trở thành những công dân của biển, vui với nhọc nhằn trên sóng gió…Họ giống như một cột mốc chủ quyền bền vững! Đeo bám tôi trong suốt những ngày qua khi chứng kiến những khốn cùng của ngư gia bám biển là câu hỏi: Làm sao để đời sống họ tốt hơn?

Chuyến đi của tôi cùng tàu PY90479 TS lênh đênh trên biển 29 ngày, câu được 27 chú cá ngừ, chịu mấy chục trận dông, 2 trận bão, hơn 20 lần tàu hỏng máy.

Người ta coi ra biển như về với Mẹ, ngư gia miền Trung thuở xưa ra biển trong những chuyến đi dài đến Hoàng Sa, Trường Sa mang theo manh chiếu, sợi dây mây để sẵn sàng nằm lại vĩnh viễn trên biển như nằm lại ở quê nhà trên lục địa vậy.

Họ hoàn toàn bị phụ thuộc vào lái buôn. Để có những chính sách thiết thực nhất trong vấn đề này không dễ, cũng không phải ngày một ngày hai nhưng tôi nghĩ, thật cấp thiết

Họ tâm niệm sống lành, sống đàng hoàng và không bao giờ bỏ bạn khi hoạn nạn. Trong những chuyến biển dài cả tháng trời, đuổi theo những đàn cá ngừ sâu thẳm dưới đại dương, những chuyến đi đã thực thụ trở thành những cuộc săn đầy gian khổ, nguy hiểm giữa khơi xa.

Chỉ chừng 20 năm nay, ngư gia Phú Yên phát hiện ra mỏ cá ngừ đại dương khổng lồ trên cánh đồng vạn dặm giữa biển khơi Trường Sa, thời gian ấy cũng đủ để nó trở thành nghề, thành nghiệp, một thế mạnh, một niềm kiêu hãnh cho ngư dân của miền quê Trung Bộ đầy sóng gió này. Kết quả là mỗi người được chia hơn triệu đồng nhưng không ai ca thán, mỏi mệt gì cả

Chính niềm tin ấy giúp ngư dân Việt tự bao đời vượt qua sóng gió làm chủ Biển Đông. Chúng ta cần giúp họ nâng cao trình độ từng ngày, quan tâm đến khâu sơ chế trên biển nhằm nâng cao giá trị của cá ngừ và quan yếu là cần tạo sự công bằng trong mua bán. Mặt khác, chúng ta cần quan hoài đến chế độ khuyến học cho con em ngư dân để có lớp ngư gia tương lai không phải ra biển từ tuổi còn thơ như cha anh, thực sự là chiếc cần câu cho những người câu cá ngày mai trên biển…   Dõi tìm dọi câu giữa đại dương.

Khó nhọc, hiểm nguy là vậy, nhưng hiện giờ cá ngừ do ngư gia đánh bắt được bán với giá rất thấp, thấp hơn nhiều lần so với giá cả thị trường.

Đội tàu câu cá ngừ gần 700 chiếc của ngư dân Phú Yên dọc ngang trên biển mỗi năm đưa hơn 5 nghìn tấn cá ngừ đại dương “lên máy bay” xuất ngoại, con cá ngừ đã trở nên thương hiệu mạnh của xuất khẩu thủy sản Việt Nam.